De leukste manier om beter Fries te leren
De kleine Fries voor Dummies is de toegankelijke en praktische kennismaking met het Fries, de bekendste officiële minderheidstaal van Nederland. Je leert de taal in alledaagse situaties toe te passen, zoals bij het kennismaken en op vakantie, maar ook bij sport en ontspanning, winkelen, eten en drinken, wonen en werken en in noodsituaties. Het boekje besluit met tien bekende Friese zegswijzen.
Over de auteur
Janneke Spoelstra is eigenaar van Vertaalbureau It Oerset in Alde Leie, in het noorden van de provincie Fryslân. Bovendien is ze werkzaam als assistent bij de Vakgroep Taalkunde van de Fryske Akademy in Leeuwarden.
Inhoudsopgave
Inleiding
Hoofdstuk 1: Aan de slag met het Fries
Standaardfries en dialectvariatie
In de praktijk
Plaats- en gemeentenamen
Onderwijs
De media
Je kent al een beetje Fries
Bekende uitdrukkingen
Pas op voor valse vrienden
Het abc
Tweeklanken
Breking van tweeklanken
Drieklanken
Hoofdstuk 2: Basisgrammatica
Eenvoudige zinsconstructies
Zelfstandige naamwoorden
Bijvoeglijke naamwoorden
Werkwoorden
Persoonlijke voornaamwoorden
Zinsbouw
Hoofdstuk 3: Kennismaken
Groeten
Vragen hoe het met iemand gaat
Het antwoord op de vraag ’Hoe gaat het?’
Jezelf voorstellen
Anderen voorstellen
Waar kom je vandaan?
De hamvragen: vijf w’s en drie h’s
Welke taal spreek jij?
Als je wat over jouw familie wilt vertellen
Praten over het weer
Omschrijven hoe je woont
Wat je altijd nog kunt zeggen
Hoofdstuk 4: Vakantie
De tijd van het jaar
Met de trein
Met de auto
De weg vragen
Plaatsbepalingen
Op de fiets
Met de boot
De tijd vliegt
Wandelen
Kermis/braderie/festival
Hoofdstuk 5: Sport en ontspanning
Schaatsen
Zeilen
Kaatsen
Voetbal
Andere manieren van ontspanning
Hoofdstuk 6: Eten en drinken
In een restaurant
Bij iemand thuis eten
Hoofdstuk 7: Wonen en werken
Huis en tuin
De buren
Meer voorzetsels
Het dorp
Dorpsfeest en kermis
Werk/collega’s
Een rustige oude dag?
Hoofdstuk 8: Help!
Een Fries in nood
Je hebt een lekke band
Je benzine is op
Je bent in een wak gereden
Je zeilboot is het meer opgedreven
De veerboot naar het eiland is net vertrokken
Geluids- en andere overlast
Hoofdstuk 9: Tien Friese uitdrukkingen!
‘It koe minder!’
‘Tsjoch!’
‘Doge jo wol?’
‘Leaver dea as slaaf!’
‘Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries!’
‘De tiid hâldt gjin skoft!’
‘Oeral thús, mar thús it bêste!’
‘De minsken wolle ornaris wêze, wêr’t se net binne!’
‘As it net kin sa’t it moat, dan moat it mar sa’t it kin!’
‘Wêr’t wy op ’e wrâld ek binne, oer ús skynt deselde sinne!’
Bijlage: De geschiedenis van het Fries
De Oudfriese periode
De Midfriese periode
De Nieuwfriese periode
